Khu vực trưng bày ảnh triển lãm của 15 tỉnh miền núi phía Bắc lần thứ XVI
tại Bảo tàng Tân Trào (TP Tuyên Quang). Ảnh: Duy Hùng

Sau nhiều vòng chấm chọn độc lập trên phần mềm online chuyên dụng và trực tiếp chấm giải công khai vào ngày 7-9 vừa qua, Ban Tổ chức đã chọn và trao các giải thưởng gồm: 1 Huy chương Vàng thuộc về tác giả Nguyễn Mạnh Hải (Sơn La) với tác phẩm Hái chè bằng máy; 4 Huy chương Bạc gồm: tác phẩm Tuổi thơ mẹ cũng trên lưng bà của tác giả Chu Việt Bắc (Hà Giang), tác phẩm Giờ âm nhạc của tác giả Nguyễn Xuân Thanh (Hòa Bình), tác phẩm Trong kho liệu của tác giả Vũ Kim Khoa (Thái Nguyên), tác phẩm Giống mới của tác giả Nguyễn Văn Mười (Phú Thọ).

Ban tổ chức  cũng đã trao 6 Huy chương Đồng, 8 giải Khuyến khích cá nhân và 3 giải đồng đội. Theo đánh giá của Hội đồng Giám khảo, các tác giả đã đi sâu, bám sát cuộc sống ở mọi vùng miền để khắc họa nên những tác phẩm ảnh tuyệt đẹp, có giá trị nghệ thuật cao như đoàn Vĩnh Phúc có tác phẩm:

Vươn cao những công trình của tác giả Đinh Văn Cường, Giúp dân vượt lũ của tác giả Văn Vượng; đoàn Hà Giang có tác phẩm Cung đàn trên núi của tác giả Chu Việt Bắc; đoàn Yên Bái có tác phẩm: Truyền nghề, Thiếu nữ Giàng A Lử của tác giả Hoàng Đô; Về bản của tác giả Nguyễn Tuấn Nghĩa và rất nhiều tác phẩm khác đang trưng bày tại Liên hoan.

Ông Vũ Quốc Khánh, Chủ tịch Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam đánh giá, chất lượng các tác phẩm năm nay có nhiều đột phá hơn so với những năm trước. Các tay máy đã tìm tòi, phát hiện những góc độ mới, cái nhìn mới về cuộc sống khu vực miền núi phía Bắc, đã mạnh dạn thay đổi từ nội dung đến phong cách thể hiện.

Điều đáng trân trọng là nhiếp ảnh khu vực miền núi phía Bắc vẫn giữ được khoảnh khắc đặc trưng, hầu hết các tác phẩm đều được tác giả ghi lại một cách chân thực, ít dàn dựng, can thiệp photoshop vào ảnh cũng ít hơn so với ảnh các khu vực khác.

Các tác phẩm khá đồng đều về kỹ thuật cũng như bố cục ảnh, ánh sáng tương đối tốt. Tuy nhiên, điều đáng tiếc là một số tác phẩm, tác giả đã lựa chọn cúp ảnh theo chiều đứng khiến bức ảnh không đạt hiệu quả bằng cúp ảnh rộng, ngang bởi nếu theo chiều ngang sẽ tạo thêm vẻ đẹp và khung hình có chiều sâu hơn. Không những vậy, một số tác phẩm nội dung ảnh hay nhưng còn hạn chế về chất lượng in, phóng ảnh khiến chất lượng bức ảnh bị giảm bớt.

Có lẽ ấn tượng của Liên hoan năm nay không chỉ là số lượng tác phẩm được chọn triển lãm mà còn là sự hấp dẫn của những bức ảnh đẹp hàm chứa giá trị nghệ thuật cao, từ phong tục tập quán, nếp sinh hoạt của đồng bào miền núi, những khung cảnh thiên nhiên sơn thủy hữu tình; các lễ hội nổi tiếng, những làng nghề truyền thống.

Tác phẩm Vùng cao Thượng Lâm của tác giả Nguyễn Quang Chính đoạt giải khuyến khích.

Tác phẩm Hái chè bằng máy của tác giả Nguyễn Mạnh Hải (Sơn La) xuất sắc giành Huy chương Vàng đã phản ánh sự đổi mới của quê hương với một màu xanh bát ngát của chè, cũng chính là màu xanh của hy vọng vào sự đổi thay từng ngày trong lao động sản xuất. Bên cạnh đó, nhiều tác phẩm đã làm nổi bật lên vẻ đẹp quyến rũ, nét đặc trưng vùng núi phía Bắc.

Nhiều tác phẩm dù không có sự xuất hiện của con người nhưng lại thấy rõ sự sống hay đôi khi là cái nhìn trong trẻo, đáng yêu về trẻ nhỏ vùng cao với niềm vui giản dị, mộc mạc, toát lên sự hồn nhiên, nhí nhảnh nhưng còn nhiều thiếu thốn… Liên hoan năm nay, tỉnh ta vinh dự nhận giải đồng đội và 3 tác giả đoạt giải gồm: Ma Tuyên đoạt Huy chương Đồng với tác phẩm Góc phố hoài niệm; giải khuyến khích thuộc về 2 tác giả Nguyễn Trọng Minh với tác phẩm Nụ cười Sơn nữ, Nguyễn Quang Chính với tác phẩm Hoa Lửa và tác phẩm Vùng cao Thượng Lâm. 

Cũng như những kỳ Liên hoan trước, tại Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc năm nay, Hội thảo nghiệp vụ được tổ chức ngay sau khi Liên hoan khai mạc, Hội đồng Nghệ thuật đã trực tiếp trả lời những thắc mắc, ý kiến băn khoăn về một số tác phẩm đoạt giải từ nhiều hội viên đồng thời trao đổi để rút kinh nghiệm cho những kỳ liên hoan tới.

Nhiều tác giả bộc bạch, khi gửi ảnh tham dự liên hoan, nếu may mắn được chọn trưng bày hay đoạt giải thì dường như nhiệt huyết của người cầm máy sẽ càng tăng lên nhưng nếu không được chọn thì đây cũng là một lần để thử sức, rút kinh nghiệm cho những liên hoan sau. Bởi đây thực sự là “sân chơi” bổ ích và ý nghĩa, giúp cho mỗi tay máy đam mê ảnh có điều kiện cọ sát, đồng thời là chất xúc tác để thổi bùng hơn nữa ngọn lửa đam mê nghệ thuật. 

Em Ngô Thùy Linh, phường Tân Hà (TP Tuyên Quang), sinh viên năm thứ 2, Trường Đại học Nội vụ (Hà Nội) rất yêu thích nhiếp ảnh. Linh chia sẻ, được biết Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc năm nay tổ chức tại tỉnh nên em đã thu xếp việc học để về xem triển lãm. Qua các tác phẩm, em càng thấy yêu mảnh đất quê hương, con người Việt Nam và càng thêm trân trọng những giá trị truyền thống của mỗi vùng miền. 

Liên hoan đã đón nhận sự quan tâm của các nghệ sỹ và công chúng yêu nghệ thuật trong và ngoài tỉnh. Đặc biệt, Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc nằm trong chuỗi sự kiện của Chương trình hợp tác phát triển du lịch “Qua những miền di sản Việt Bắc” và Lễ hội Thành Tuyên năm 2016 thực sự là cơ hội để quảng bá, giới thiệu về mảnh đất, con người Tuyên Quang với các tỉnh bạn.

Mong rằng, ở những kỳ Liên hoan ảnh tiếp theo, công chúng sẽ được thưởng thức nhiều tác phẩm ảnh có tính sáng tạo, cái nhìn mới lạ của các nghệ sỹ nhiếp ảnh khu vực miền núi phía Bắc mang tới như một món ăn tinh thần không thể thiếu.