Chiêm Hóa có 18 dân tộc anh em cùng sinh sống như: Kinh, Tày, Dao, Hmông, Nùng, Hoa, Pà Thẻn, Mường, Sán Dìu, Thái, Thủy.. Mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa riêng biệt đã tạo nên một bức tranh đa màu sắc. Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa các dân tộc, các di sản văn hóa phi vật thể  được cộng đồng thế giới tôn vinh, được UNESCO công nhận như di sản Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Trong những năm qua, huyện Chiêm Hóa đã khôi phục và phát huy tốt các giá trị văn hóa dân tộc này. Các lễ hội truyền thống của dân tộc được phục dựng tổ chức hàng năm như: lễ hội Lồng Tông của dân tộc Tày ở các xã, lễ Cấp sắc và lễ Cầu mùa của dân tộc Dao, mở các lớp truyền dạy hát Then, đánh đàn tính, đưa hát Then - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào trường học để giữ gìn…

Câu lạc bộ hát then, đàn tính xã Tân An luôn được duy trì và phát triển.

Được thừa hưởng năng khiếu âm nhạc từ thủa nhỏ, đặc biệt là tình yêu về hát then đàn tính, ông Nguyễn Văn Com sinh ra và lớn lên trên mảnh đất then cọi xã Tân An, đến với hát then, đàn tính như một lẽ tự nhiên, bản thân ông cũng không biết những lời then, tiếng đàn tính đã ngấm vào con người mình lúc nào. Đến nay, dù đã bước sang tuổi 65 nhưng niềm đam mê, yêu thích về cây đàn tính vẫn còn thấm sâu trong con người ông. Được mọi người biết không chỉ giỏi về đàn hát then cọi, mà ông còn là người sáng chế, tạo tác ra những cây đàn tính truyền thống của người Tày ở Chiêm Hóa. Được thành lập từ năm 2013, Câu lạc bộ then cọi của xã Tân An cho đến nay vẫn được duy trì và phát triển. Bao lớp trẻ hôm nay ở xã Tân An ai ai cũng được nghe, được học hát then và biết đánh đàn tính, nhiều người đã và đang kế tục các nghệ nhân đi trước với cùng một mong muốn là lưu truyền tiếng đàn then.  

Làn điệu then của dân tộc Tày tham gia biểu diễn tại lễ hội Lồng Tông huyện Chiêm Hóa.

Chiêm Hoá không chỉ là mảnh đất của cội nguồn lịch sử, những ai đã đặt chân đến đây đều sẽ được tìm hiểu, trải nghiệm và khám phá những nét văn hoá truyền thống độc đáo của các dân tộc nơi đây. Ví như dân tộc Tày có các làn điệu hát then, cọi, quan làng, phong slư…mượt mà, sâu lắng. Dân tộc Dao có làn điệu Páo dung, Lễ cấp sắc; Dân tộc Mông có múa khèn, sáo, đàn môi; Lễ hội Nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn… Trong đó, Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. phong trào văn nghệ quần chúng trên địa bàn huyện Chiêm Hóa ngày càng phát triển mạnh với 508 đội văn nghệ quần chúng, có 44 câu lạc bộ hát then, đàn tính dân ca, dân vũ. Đặc biệt, khi du khách thập phương đến với Chiêm Hoá vào dịp đầu xuân, du khách sẽ thực sự được cảm nhận về một không gian văn hoá đầy cảm xúc, điểm nhấn là Lễ hội Lồng Tông cùng nhiều trò chơi dân gian truyền thống, những nét văn hoá đặc trưng và các hoạt động du xuân, du lịch tâm linh. Song hành cùng với phát triển kinh tế mạnh mẽ, huyện Chiêm Hóa đã và đang bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, chảy mãi cùng thời gian. 

 Trong thời gian tới huyện Chiêm Hóa tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp nhằm bảo tồn, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, gắn với phát triển du lịch. Để những giá trị văn hóa của các dân tộc ở huyện vùng cao Chiêm Hóa được phát huy xứng tầm với tiềm năng vốn có. Từ đó góp phần thực hiện hiệu quả Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII về xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và Nghị quyết Trung ương 9 khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước./.