Với gia đình  ông  Đinh Văn Ái và bà con nhân dân ở thôn Đồng Ẻn xã Kim Bình thì nhờ xây dựng nông thôn mới với việc cải tạo hệ thống thủy lợi, đảm bảo nước tưới đã giúp nâng cao thu nhập cho người dân. Đặc biệt, nhờ được hỗ trợ về giống vốn để đầu tư phát triển chăn nuôi nên đời sống của gia đình ông đã được nâng lên rõ rệt. Nhận thức rõ lợi ích của việc xây dựng nông thôn mới, gia đình ông Ái đã tình nguyện hiến trên 120m² đất, góp tiền và ngày công làm đường làm đường bê tông nông thôn.

Một ca khám bệnh tại bệnh viện đa khoa  Xã Kim Bình.

Là xã điểm của tỉnh về xây dựng nông thôn mới, ngay trong những ngày đầu triển khai chương trình, cấp ủy, chính quyền xã đã tập trung thực hiện tốt công tác tuyên truyền từng bước làm thay đổi nhận thức của người dân. Bước đầu là thực hiện rà soát xây dựng đồ án, quy hoạch, đề án xây dựng nông thôn mới. Với đặc điểm là một xã thuần nông, nên trong quá trình xây dựng nông thôn mới Kim Bình lựa chọn chiến lược đẩy mạnh phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp là khâu trọng tâm; đồng thời từng bước đẩy mạnh phát triển tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, giảm nghèo bền vững nhằm từng bước nâng cao thu nhập bình quân đầu người. Từ đó phát huy tốt hiệu quả của các nguồn vốn chương trình mục tiêu như các dự án: nuôi lợn nái sinh sản hướng nạc, hỗ trợ HTX NLN thực hiện dự án kinh doanh mắm cá ruộng Cổ Linh, mô hình chăn nuôi gà an toàn sinh học, dự án phát triển chăn nuôi lợn thịt, lợn nái, mô hình trồng rau và nguồn vốn từ chương trình 135, nguồn vốn theo quyết định số 72 của UBND tỉnh, nguồn vốn khuyến nông quốc gia... Từ những dự án này, trong 03 năm qua đã mang lại những hiệu quả thiết thực góp phần vào thúc đẩy hàng hóa, tăng thu thập cho nhân dân trên địa bàn. Hệ thống cơ sở hạ tầng như đường giao thông nông thôn đã được thực hiện, xã đã hoàn thành bê tông được trên 30km đường giao thông liên thôn, nội thôn; hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng tưới chắc cho 100% đất 02 vụ lúa, 80% đất 03 vụ, 85% hệ thống kênh mương trên địa bàn xã đã được cứng hóa. Các đơn vị trường học trên địa bàn đã được xây dựng theo quy hoạch, đảm bảo diện tích khuôn viên, đầu tư đủ phòng học, đã có 1 trường đạt chuẩn quốc gia. Xã Kim Bình cũng đã xây dựng được 01 chợ trung tâm xã với tổng diện tích 0,31ha với 24 gian ki ốt bán kiên cố, tuy nhiên chưa hoạt động hiệu quả. Từ năm 2011 đến 2013 xã đã tổ chức rà soát, vận động nhân dân thực hiện việc xây dựng công trình phụ trợ, chỉnh trang khuôn viên nhà cửa, kết quả đã có 548/1.193 hộ đạt tiêu chuẩn chiếm 46% các hộ trong toàn xã. Điểm nhấn trong xây dựng nông thôn mới ở Kim Bình chính là thông qua việc triển khai thực hiện các dự án từ các nguồn hỗ trợ đã góp phần nâng cao nhận thức cho người dân. Tốc độ phát triển tương đối nhanh từ mức trung bình và tăng qua các năm, nếu như năm 2011 mức thu nhập chỉ trên 10 triệu đồng/ người/ năm và đến năm 2013 đạt 13 triệu đồng/ người/ năm. Tỷ lệ hộ nghèo từ 55,27% năm 2011 xuống còn 14,6% năm 2013. Về các mặt phát triển giáo dục, y tế, văn hóa, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội đã đạt theo tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới. Với sự chỉ đạo quyết liệt từ cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể và sự chung sức đồng lòng của nhân dân nên trong 03 năm đầu triển khai chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới xã điểm Kim Bình đã đạt 8/19 tiêu chí đó là: thủy lợi, bưu điện, hộ nghèo, tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên, giáo dục, y tế, văn hóa, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Một giờ học sửa chữa điện tử của các học viên trường trung cấp nghề Xuân Quang

Sau 3 năm triển khai thực hiện, bộ mặt nông thôn của Yên Nguyên đã đổi thay rõ rệt. Đến nay, 22/22 thôn có đường bê tông ô tô đi lại đến khu dân cư, nhóm, hộ gia đình thuận tiện cả trong mùa khô và mùa mưa. Xã đã hoàn thành xây dựng kiên cố 51,3/75,33km kênh mương, đạt 68,12%, hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng chủ động tưới chắc cho 98% đất 2 vụ lúa, 90% đất 3 vụ. Xã có 1 điểm bưu điện văn hóa tại trung tâm được đầu tư mới thêm 1 trạm phát sóng FM, 100% thôn bản được phủ sóng điện thoại di động và dịch vụ Internet không dây. Thu nhập bình quân của người dân đạt 16.900.000/đồng/người/năm, đạt 112% so với tiêu chí. Thực hiện các giải pháp thiết thực, cụ thể trong công tác giảm nghèo như tạo điều kiện cho vay vốn phát triển sản xuất, mở các lớp đào tạo nghề cho nông dân và thực hiện kịp thời các chính sách an sinh xã hội trên địa bàn, đến nay tỷ lệ hộ nghèo trên toàn xã giảm xuống còn 5,6%, giảm  4,1% so với năm 2011. Tổng lao động trên địa bàn xã là  5.365 lao động, trong đó số lao động có việc làm thường xuyên 4.882 lao động, đạt 91%. Xã có 1 HTX nông lâm nghiệp với 39 xã viên góp vốn theo điều lệ, ngoài hoạt động chủ yếu là dịch vụ thủy lợi, HTX còn phối hợp với Công ty giống vật tư nông lâm Tuyên Quang kinh doanh, cung ứng vật tư nông nghiệp, tiêu thụ hàng nông sản như bao tiêu đầu ra như lạc, sắn khô cho nông dân. Tỷ lệ người tham gia bảo hiểm y tế đạt 74,5%. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” , năm 2013, qua bình xét đã có 1.443/1.906 số hộ đạt gia đình văn hóa, 16/22 thôn dạt khu dân cư văn hóa, đạt 72,7%. 21/21 cán bộ xã đạt chuẩn, tỷ lệ được đào tạo cao đẳng, đại học đạt 42,8%; Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội luôn được giữ vững. Kết quả, xã đạt 10/19 tiêu chí bao gồm: Thủy lợi, bưu điện, thu nhập, hộ nghèo, tỷ lệ lao động có việc làm, hình thức tổ chức sản xuất, y tế, văn hóa, hệ thống tổ chức chính trị, xã hội vững mạnh, an ninh trật tự, trật tự an toàn xã hội. Đây cũng là xã dẫn đầu của huyện Chiêm Hóa trong thực hiện bộ tiêu chí về nông thôn mới.

Một con đường tại thôn khuân khoai xã Yên Nguyên đã được bê tông hóa

Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới cũng đã được cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã vùng cao Trung Hà triển khai thực hiện. Với phương châm tăng cường huy động mọi nguồn lực trong nhân dân để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đồng thời tranh thủ sự trợ giúp của các dự án hỗ trợ của nhà nước, trên địa bàn xã đã hoàn thành các công trình trọng điểm, thiết yếu như: nhà làm việc UBND xã, hệ thống trường học, đã xây dựng được 06 phòng học mầm non, 03 nhà bếp mầm non; xây dựng thêm 05 phòng học, 1 nhà chức năng tại trường Tiểu học Hoa Trung; thực hiện bê tông hóa đường giao thông nông thôn với tổng số đường bê tông trong toàn xã trên 12km đã góp phần làm thay đổi diện mạo của địa phương. Sau khi xây dựng đề án xây dựng nông thôn mới xã đã xây dựng kế hoạch thực hiện theo giai đoạn từ năm 2011- 2015, xây dựng kế hoạch theo từng năm. Tập trung cho công tác tuyên truyền tới đông đảo nhân dân bằng nhiều hình thức nhằm nâng cao hiểu biết cho người dân về chủ trương, ý nghĩa, giá trị của việc xây dựng nông thôn mới. Trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, đến nay Trung Hà đã đạt được 4 tiêu chí, cụ thể là các tiêu chí: quy hoạch phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội - môi trường theo chuẩn mới; thủy lợi; hợp tác xã hoạt động có hiệu quả;  hệ thống chính trị đảm bảo bảo đạt trong sạch vững mạnh; an ninh chính trị được giữ vững.

Bà con nhân dân xã Yên Lập chăm sóc cây  vụ đông

Triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Chiêm Hóa đã thành lập, kiện toàn hệ thống tổ chức thực hiện như: Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý xây dựng nông thôn mới từ cấp huyện đến cấp xã. Nhờ đó, công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện chương trình có sự thống nhất, huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Các địa phương trên địa bàn huyện đã tập trung tuyên truyền để mọi người dân hiểu, tự giác tham gia chương trình.  Qua các cuộc họp tại địa bàn dân cư đã tổ chức lấy ý kiến nhân dân về các hoạt động cụ thể trong chương trình xây dựng nông thôn mới như đồ án quy hoạch, đề án xây dựng nông thôn mới, tuyên truyền qua các cuộc họp của các đoàn thể, các chi tổ hội,...Ngoài việc chỉ đạo các địa phương thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, Ban Chỉ đạo huyện còn tổ chức tập huấn cho cán bộ thành viên Ban Chỉ đạo, các nội dung như: chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; phương pháp tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới; phương pháp khảo sát, đánh giá thực trạng nông thôn; công tác lập, quản lý, tổ chức thực hiện quy hoạch; xây dựng đề án xã nông thôn mới...Có thể thấy việc triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới đã được các địa phương trên địa bàn huyện triển khai một các đồng bộ. Qua 3 năm thực hiện, nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân đã có sự chuyển biến. Nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện đã nhận thức rõ hơn về mục đích, ý nghĩa của chương trình và vai trò chủ thể của mình, từ đó trở thành phong trào tự nguyện hiến đất, tháo dỡ tường rào để làm đường giao thông nông thôn và các công trình công cộng khác. Tổng các nguồn lực đầu tư trên địa bàn huyện là trên 72 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới là trên 6 tỷ đồng. Số tiền này được giải ngân để thực hiện công tác quy hoạch, tuyên truyền và xây dựng kiên cố cơ sở hạ tầng. Từ năm 2011 đến năm 2013, huyện Chiêm Hóa đã bê tông hóa đường giao thông nông thôn trên 295,46km với tổng mức đầu tư là trên 40 tỷ đồng, trong đó Ngân sách Nhà nước là trên 27 tỷ đồng, nhân dân tự đóng góp là trên 13 tỷ đồng. Kiên cố hoá được trên 4.200 km kênh mương, nâng cấp, duy tu nhiều công trình thủy lợi đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất; Đã tiến hành nâng cấp và xây dựng mới 3 trạm biến áp; Tiếp tục hoàn thiện xây dựng mới 147 phòng học, 01 Nhà văn hoá xã, 13 nhà văn hoá thôn; nâng cấp 09 sân thể thao thôn; 7 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung tại các xã nghèo đặc biệt khó khăn…Huyện cũng đã triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ sản xuất, chăn nuôi cho người dân ở các xã vùng chuyên canh. Riêng trong năm  2013, đã thực hiện 21 dự án chăn nuôi trên 13 xã với tổng kinh phí hỗ trợ 1,5 tỷ đồng theo Quyết đinh 27; kết hợp chăn nuôi với xây dựng hầm Biogas bằng nhự Composite, kinh phí hỗ trợ trên 500 triệu đồng. Ngoài ra còn hỗ trợ riêng xã điểm Kim Bình 1 tỷ đồng, thực hiện trên 17 mô hình sản xuất, chăn nuôi…góp phần tăng thu nhập cho nhân dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo trên toàn huyện từ 42,53% năm 2011, đến hết năm 2013 giảm còn 22,8% Lĩnh vực văn hóa xã hội cũng đã có nhiều khởi sắc, toàn huyện có 14 trường đạt chuẩn quốc gia; 26/26 trường đạt chuẩn phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi; năm 2013 toàn huyện có 25.739/30.885 hộ gia đình đạt danh hiệu Gia đình văn hóa, đạt tỷ lệ 83,4%; trong đó có 19.776 hộ đạt danh hiệu Gia đình văn hóa 3 năm liên tục; có 260/378 khu dân cư đạt danh hiệu văn hóa, đạt 68,8%; trong đó có 114 khu dân cư đạt văn hóa 3 năm liên tục.

Hội nghị sơ kết 3 năm đề  án xây dựng nông thôn mới tại xã điểm Kim Bình.

Qua 3 năm triển khai thực hiện, đến nay 25/25 xã đã lập và phê duyệt xong Đề án xây dựng nông thôn mới của xã, xã Yên Nguyên đã đạt 10/19 tiêu chí; các xã Kim Bình, Hòa Phú, Vinh Quang, Phúc Thịnh, Hòa An, Trung Hòa đã từ 7 đến 9 tiêu chí; có 9 xã đạt từ  5 đến 6 tiêu chí;  các xã còn lại đạt từ 3 đến 4 tiêu chí. Trong đó, có 25/25 xã đạt tiêu chí thứ 8; 16/25 xã đạt chuẩn tiêu chí về an ninh trật tự; 19 xã đạt tiêu chí về thủy lợi; 8 xã đạt tiêu chí về hộ nghèo giảm dưới 10%; 6 xã đạt tiêu chí về thu nhập.

Trong năm 2014 và những năm tiếp theo, huyện Chiêm Hóa xác định tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong nhân dân như tập trung vào các phần việc: Chỉnh trang khuôn viên nhà ở, bố trí di dời, cải tạo và nâng cấp 3 công trình vệ sinh, xây dựng hàng rào, cải tạo lại vườn tạp có hiệu quả kinh tế, xây dựng đường ngõ vào nhà, thi đua lao động sản xuất, gắn liền với cuộc vận động “Toàn dân xây dựng đời sống văn hoá gắn với xây dựng nông thôn mới”. Đặc biệt chú trọng ưu tiên cho 2 xã điểm là Kim Bình và Yên Nguyên hoàn thành các tiêu chí còn lại về đích trong năm 2015.

Một năm mới đã đến với những khởi đầu mới, từ những kết quả đã được trong 3 năm triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, đánh giá những nguyên nhân đạt được và những hạn chế cần khắc phục Chiêm Hóa sẽ tiếp tục triển khai thực hiện hoàn thành các tiêu chí về nông thôn mới theo lộ trình đề ra./.