Trung Hà là một xã vùng cao thuộc huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Với chủ yếu 05 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 98% tổng dân số. Xã có nhiều lợi thế về đất đai, tài nguyên, khí hậu phù hợp để phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp và chăn nuôi, du lịch. Đặc biệt, xã được sự ưu đãi của thiên nhiên ban tặng cho nhiều địa điểm du lịch sinh thái Thác Bản Ba, Thác Khuôn Nhòa và hang động Thẳm Mên, du lịch tâm linh Đền Bản Ba...Thôn Bản Ba 1, Bản Ba 2 có nhiều tiềm năng, thế mạnh về phát triển du lịch. Về tài nguyên du lịch có cảnh quan đẹp, có danh thắng quốc gia thác Bản Ba. Bên cạnh sự độc đáo của tài nguyên du lịch tự nhiên, tài nguyên du lịch văn hóa của Bản Ba cũng không kém phần đặc sắc, với trên 200 hộ dân là người dân tộc ít người (Tày, Dao Mông), với những bản sắc văn hóa riêng, hiện nay 2 thôn còn lưu giữ được 58 ngôi nhà truyền thống và 39 ngôi nhà gỗ đại diện cho kiến trúc, văn hóa của mỗi dân tộc. Bên cạnh đó, nơi đây còn có di tích tín ngưỡng đền thờ Đức Thánh Lượng, Lễ hội Lồng Tông của dân tộc Tày, hát Páo dung của dân tộc Dao, hát sinh tiền của dân tộc H’Mông là những giá trị văn hóa đặc sắc có thể khai thác phục vụ phát triển du lịch.

Danh thắng Quốc gia thác Bản Ba là điểm hẹn lý tưởng cho hành trình khám phá, du lịch tại xã Trung Hà.

Tuy nhiên so với tiềm năng về tài nguyên du lịch, kết quả phát triển du lịch của xã Trung Hà nói chung và thôn Bản Ba 1, Bản Ba 2 chưa tương xứng. Trong quá trình triển khai xây dựng làng văn hóa du lịch cộng đồng Bản Ba còn gặp rất nhiều khó khăn như: Nhận thức của người dân về phát triển du lịch chưa có; Các giá trị văn hóa truyền thống có nguy cơ bị mai một do ảnh hưởng của lối sống hiện đại; Nguồn lực lao động trong lĩnh vực du lịch hạn chế, do đó khó khăn trong việc huy động tham gia phục vụ hoạt động du lịch; Vệ sinh môi trường du lịch chưa đảm bảo: Tập quán canh tác, chăn nuôi gia súc trong thôn vẫn giữ theo phong tục cũ, vấn đề xử lý chất thải, rác thải sinh hoạt, chăn nuôi chưa tốt.

Chủ động sâu sát trong tuyên truyền, vận động

Công tác xây dựng Làng Văn hoá du lịch cộng đồng Bản Ba, xã Trung Hà được huyện quan tâm chỉ đạo thực hiện.

Xác định rõ vai trò trung tâm, định hướng trong việc xây dựng làng văn hóa du lịch cộng đồng và xuất phát từ đặc điểm thực tiễn tình hình kinh tế - xã hội của xã. Đảng ủy xã chủ động triển khai thực hiện, chỉ rõ vai trò, trách nhiệm, nhiệm vụ cụ thể của từng thành viên trong hệ thống chính trị. Chỉ đạo các chi bộ trực thuộc, thôn tổ chức họp dân để triển khai đến toàn thể bà con nhân dân để tạo sự đồng thuận của nhân dân. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia vào các hoạt động bảo tồn văn hóa, giữ gìn cảnh quan và phát triển du lịch. Phân công cho từng tổ chức và cá nhân cán bộ, đảng viên thường xuyên xuống từng thôn, bản, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân, từ đó xây dựng kế hoạch hành động phù hợp với điều kiện thực tế. Công tác vận động tập trung vào việc nâng cao nhận thức cho người dân về giá trị của văn hóa truyền thống và tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng. Thông qua các buổi họp thôn, họp chi bộ, hội nghị tuyên truyền, người dân được khuyến khích giữ gìn các lễ hội truyền thống, nghề thủ công, ẩm thực bản địa, đồng thời tham gia chỉnh trang nhà cửa, gìn giữ môi trường sạch đẹp. Trong quá trình triển khai thực hiện bà con nhân dân cũng rất đồng tình ủng hộ, ngoài những thuận lợi cũng gặp không ít khó khăn, phát sinh nhiều vấn đề nổi cộm, đặc biệt là công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các phần việc nhân dân tự làm như: Quét dọn, vệ sinh đường làng ngõ xóm, chỉnh trang khuôn viên nhà cửa, di dời chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm cạnh đường do tập quán canh tác, chăn nuôi gia súc trong thôn vẫn giữ theo phong tục cũ và xử lý rác thải, chất thải sinh hoạt chăn nuôi chưa tốt, tự cung tự cấp các sản phẩm để phục vụ du lịch… nhưng với tinh thần trách nhiệm cao tập thể Đảng ủy xã quyết tâm thực hiện hoàn thành tốt nhiệm vụ. Để phát triển du lịch cộng đồng với phương thức nói đi đôi với làm, Đảng ủy xã đã tập trung tuyên truyền, vận động lấy người làm trước hướng dẫn người làm sau, lấy nhà làm thành công để làm điểm hướng dẫn các nhà khác làm theo. Ngoài việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xã đã huy động cán bộ, công chức trực tiếp xuống cơ sở giúp người dân di dời chuồng trại chăn nuôi ra xa nhà ở. Khi nhận thấy lợi ích của việc thay đổi, nhiều gia đình đã quyết tâm di chuyển chuồng trại ra xa nhà ở để chuyển sang làm du lịch. Đến nay, hầu hết các chuồng nuôi nhốt di dời cách xa khu vực nhà ở từ 20 đến 25 mét trở lên. Đây là thành công lớn của người dân trong việc thay đổi thói quen, nhận thức và hành động đối với việc nuôi nhốt gia súc gần nhà để tạo thuận lợi cho phát triển du lịch cộng đồng. Chủ động tuyên truyền, vận động nhân dân nêu cao trách nhiệm giữ gìn vệ sinh gia đình, đường làng, ngõ xóm. Chỉ đạo thôn tổ chức vệ sinh, đường làng ngõ xóm vào ngày 15 hàng tháng đã làm chuyển biến từ nhận thức đến hành vi trong nhân dân. Vận động nhân dân trồng hoa, cây xanh, khuyến khích người dân chỉnh trang khuôn viên nhà ở, làm cổng, hàng rào, sân vườn gọn gàng.

Nhiều giá trị truyền thống đặc sắc được xã phục dựng, bảo tồn, phát huy gắn với xây dựng Làng Văn hoá du lịch cộng đồng Bản Ba, xã Trung Hà.

Phát huy vai trò nêu gương và đi đầu của đảng viên

Một trong những yếu tố tạo nên hiệu quả của công tác dân vận ở Trung Hà chính là việc cán bộ, đảng viên nêu cao tinh thần gương mẫu, đi đầu trong các hoạt động xây dựng làng văn hóa. Nhiều đảng viên đã tự nguyện hiến đất làm đường, đóng góp ngày công lao động và trực tiếp hướng dẫn bà con thực hiện các tiêu chí về xây dựng làng văn hóa, như xây dựng nhà sàn kiểu mẫu, cải tạo vệ sinh môi trường, tổ chức đón khách du lịch…Vai trò nêu gương còn thể hiện trong việc bảo tồn và truyền dạy văn hóa truyền thống. Nhiều cán bộ, đảng viên là người có uy tín trong cộng đồng dân tộc Tày, Dao…đã đứng ra khôi phục các điệu hát then, đàn tính, múa xòe, tổ chức lớp dạy nghề truyền thống cho thế hệ trẻ.

Gắn dân vận với phát triển kinh tế - xã hội bền vững

Song song với đó, Đảng ủy xã Trung Hà đã linh hoạt lồng ghép công tác dân vận với các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển du lịch. Triển khai nhiều giải pháp phát triển du lịch, sản phẩm du lịch đặc hữu của địa phương, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch. Tổ chức các lớp tập huấn cho người dân nâng cao kỹ năng làm du lịch, cách làm du lịch để tạo được ấn tượng, giữ chân du khách. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động và hướng dẫn kỹ thuật, nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư làm du lịch homestay, phát triển các sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm du lịch đặc trưng như: Mắm cá ruộng, cốm nếp cái, các sản phẩm đan lát, thêu thùa,...tạo thêm sự đa dạng cho sản phẩm du lịch tại địa phương.

Những  ngôi nhà homestay khang trang sạch sẽ trong Làng văn hóa du lịch cộng đồng Bản Ba.

Bằng những giải pháp cụ thể, trên tinh thần trách nhiệm cao, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị - xã hội và nhân dân hiện nay thôn Bản Ba 1, Bản Ba 2 đã được UBND tỉnh công nhận là Điểm du lịch Làng văn hóa cộng đồng. Kết quả từ mô hình làng văn hóa du lịch cộng đồng ở thôn Bản Ba 1, Bản Ba 2 đã minh chứng rõ nét cho hiệu quả của công tác dân vận: Đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao, bản sắc văn hóa được gìn giữ, môi trường cảnh quan được cải thiện, Hàng năm thu hút gần 12.000 lượt khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm.Cổng làng văn hóa du lịch cộng đồng Bản Ba

Công tác dân vận của Đảng ủy, cán bộ, đảng viên xã Trung Hà đã và đang phát huy hiệu quả thiết thực trong xây dựng làng văn hóa du lịch cộng đồng. Với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, Đảng ủy xã đã tạo nên sự đồng thuận, đoàn kết cao trong nhân dân - nền tảng quan trọng để Trung Hà tiếp tục phát triển bền vững, trở thành điểm sáng về du lịch cộng đồng trong khu vực.